Να που μόνο βουνό με βουνό δε σμίγει. Αυτή είναι η πρώτη διαπίστωση που εύλογα κάνει κάποιος, που ξαφνικά μπροστά του συναντάει εκεί, στα χώματα της Κορσικής, στο όμορφο Αιάκειο, τον εθνεγέρτη Ίωνα Δραγούμη! Τη σπουδαία αυτή μορφή του αιώνα μας, που σάλπιζε με ατέλειωτο κουράγιο στα απρόθυμα αυτιά της Αθήνας, να την ξυπνήσει από τον λήθαργο και να αφουγγραστεί τους πόθους και τους πόνους της υπόδουλης, ακόμα τότε στον Τούρκο, Μακεδονίας μας, η οποία σε φρικτή απομόνωση, αντιμετώπιζε ταυτόχρονα την ύπουλη, τρομοκρατική και απάνθρωπη δράση των κομιτατζήδων, που προσπαθούσαν με τη βία να εκβουλγαρίσουν τον ελληνικό πληθυσμό
της Μακεδονίας! Ο Ιων, με τις αναφορές του από το Προξενείο Μοναστηρίου έβαλε τη φλόγα και ο άντρας της αδερφής του, ο Παύλος Μελάς, το αίμα..."Μαρτύρων και Ηρώων Αίμα" όπως ήταν και ο τίτλος του βιβλίου του, με το οποίο καλούσε επιπρόσθετα την Αθήνα να κινητοποιηθεί, για να προλάβει τον αφελληνισμό της Μακεδονίας.
Ο Ιων Δραγούμης, η σάλπιγγα του Ένοπλου Μακεδονικού Αγώνα, που δε δίστασε, βλέποντας αργότερα τους αιώνιους "συμμάχους" και "φίλους" να προβαίνουν σε εξάμηνο αποκλεισμό των ελληνικών λιμανιών προκαλώντας την πείνα στους Έλληνες και την ταπείνωση, να εισβάλουν "φιλικά" στην Ελλάδα και να καταλύουν την εθνική κυριαρχία και την τάξη και την λαϊκή βούληση και την ανεξαρτησία της χώρας, να καταγγείλει με επιστολή καταπέλτη το απαράδεκτο των ενεργειών! Αυτή του ακριβώς η καταγγελία στις 16 Ιουνίου 1917, θα προκαλέσει την οργή του τότε ελλαδικού και συμμαχικού κατεστημένου, με αποτέλεσμα την άμεση εξόρισή του στην Κορσική.
Η επίσημη δικαιολογία για την εξορία του Δραγούμη είναι για τα...φιλογερμανικά δήθεν αισθήματά του, ξεχνώντας οι συντάκτες της λίστας των εξορίστων, ότι ένα χρόνιο πριν, όταν κατελήφθη από Γερμανοβουλγάρους το οχυρό Ρούπελ, τον Μάϊο του 1916, στην συζήτηση που έγινε στην Βουλή, ο Ίων Δραγούμης υπήρξε καταπέλτης κατά των Γερμανών σε μια αξέχαστη αγόρευση, γεμάτη από αγνά πατριωτικά αισθήματα. Άλλωστε ο Ιων ήταν εκείνος που από την θέση του ως Πρέσβης μας στην Πετρούπολη, υποστήριξε την έξοδο της Ελλάδας από την ουδετερότητα στο πλευρό της Αντάντ, αλλά με συμφωνίες και συμβάσεις -και όχι με πλιάτσικο και επεμβάσεις και αυθαιρεσία και προχειρότητα -που θα καθόριζαν σαφέστατα τα ανταλλάγματα που θα έπαιρνε η Ελλάδα και θα παρείχαν σαφείς και γερές εγγυήσεις ότι θα τα κρατούσε κιόλας. Αν χρησιμοποιούνταν ο νομικός και πολιτικός τρόπος Δραγούμη, ίσως η Ελλάδα δεν αντιμετώπιζε τον όλεθρο και τη "συμμαχική" ενίσχυση του Κεμάλ.